Omówienie artykułu pt. „Znaczenie objawów suchego oka w przedoperacyjnych pomiarach keratometrycznych u pacjentów zaplanowanych do operacji zaćmy” w Clin. Ophthalmol. w 2024 roku [1].

Prof. dr hab. med. Andrzej Grzybowski
Kierownik Katedry Okulistyki, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn
Kierownik Instytutu Okulistycznych Badań Naukowych, Fundacja Okulistyka 21, Poznań

Wprowadzenie

Operacje zaćmy są jednymi z najczęściej przeprowadzanych procedur chirurgicznych w okulistyce. Dokładność pomiarów biometrycznych, takich jak krzywizna rogówki, głębokość przedniej komory i długość osiowa oka, jest kluczowa dla precyzyjnego określenia mocy soczewki wewnątrzgałkowej (IOL). Choroba suchego oka (DED) może wpływać na te pomiary, co może prowadzić do błędów refrakcyjnych po operacji.
Cel badania
Głównym celem badania było zbadanie czy zmienność pomiarów keratometrycznych jest większa u pacjentów z objawami zespołu suchego oka (ZSO) w porównaniu z pacjentami bez tych objawów. Drugorzędnym celem było określenie, które konkretne objawy suchego oka wpływają na pomiary biometryczne.

Metody

Badanie było częścią prospektywnego, randomizowanego kontrolowanego badania klinicznego przeprowadzonego w prywatnej klinice okulistycznej w Haugesund, Norwegia. Rekrutacja i zbieranie danych miało miejsce od sierpnia 2022 do maja 2023 roku. Kryteriami włączenia były: wskazanie do operacji zaćmy związanej z wiekiem, wiek powyżej 18 lat, zdolność do udzielenia świadomej zgody i przestrzegania protokołu badania. Kryteriami wykluczenia były jakiekolwiek choroby oczu, które mogłyby zakłócić wyniki.

Procedury diagnostyczne

Diagnostyka suchego oka obejmowała pomiary osmolarności łez, czas przerwania filmu łzowego (NIKBUT) oraz barwienie powierzchni oka. Pacjenci zostali podzieleni na grupy pozytywne i negatywne pod względem obecności objawów suchego oka.
Pomiary keratometryczne
Każdy pacjent miał przeprowadzane dwa pomiary keratometryczne za pomocą trzech różnych biometrów optycznych: Anterion (biometr optyczny OCT), Eyestar (połączenie OCT i biometrii refleksyjnej) oraz Lenstar (biometr refleksyjny).

Wyniki

Analizie poddano 131 pacjentów. Zmienność astygmatyzmu była znacząco wyższa u pacjentów z hiperosmolarnością w porównaniu z pacjentami z normalną osmolarnością oczu w przypadku biometrów Lenstar. Ponadto, procent oczu ze zmiennością astygmatyzmu większą niż 0,25 D był wyższy u pacjentów z czasem przerwania filmu łzowego NIKBUT krótszym niż 10 sekund. Zmienność średniej K była również wyższa u pacjentów z NIKBUT pozytywnym w porównaniu z pacjentami bez objawów suchego oka dla biometrów Lenstar.

Wnioski

Połączenie kryteriów diagnostycznych (objawy suchego oka) nie wykazało statystycznie istotnych różnic w pomiarach keratometrycznych między grupami pozytywnymi i negatywnymi pod względem objawów suchego oka. Oczy z hiperosmolarnością i pozytywnym NIKBUT wykazywały statystycznie wyższą zmienność pomiarów keratometrycznych w porównaniu z normalnymi oczami dla biometrów Lenstar, ale nie dla Anterion i Eyestar.

Dyskusja

Wyniki sugerują, że suche oko może wpływać na zmienność pomiarów keratometrycznych, co może prowadzić do błędów refrakcyjnych po operacji zaćmy. Leczenie suchego oka przed operacją i pomiarami biometrycznymi może poprawić wyniki refrakcyjne po operacji i zwiększyć zadowolenie pacjentów.
Znaczenie dla praktyki klinicznej
Zaleca się, aby lekarze okulistyczni uwzględniali diagnozę i leczenie suchego oka przed przeprowadzeniem pomiarów biometrycznych u pacjentów przygotowywanych do operacji zaćmy. Może to pomóc w uzyskaniu bardziej precyzyjnych wyników refrakcyjnych i zmniejszyć ryzyko błędów refrakcyjnych po operacji.

Ograniczenia badania

Badanie miało kilka ograniczeń, w tym niewielką próbę pacjentów oraz ograniczenie do jednej kliniki okulistycznej. Konieczne są dalsze badania w większych populacjach i różnych lokalizacjach, aby potwierdzić wyniki i zalecenia.

Komentarz

Omawiane badanie dostarcza ważnych informacji na temat wpływu suchego oka na precyzję pomiarów keratometrycznych. Wyniki sugerują, że obecność objawów suchego oka, takich jak hiperosmolarność i krótki czas przerwania filmu łzowego, może prowadzić do większej zmienności tych pomiarów. W praktyce klinicznej oznacza to, że przed operacją zaćmy warto zdiagnozować i leczyć suche oko, aby zapewnić bardziej precyzyjne wyniki biometryczne i zminimalizować ryzyko błędów refrakcyjnych po operacji. Jednakże, konieczne są dalsze badania, aby w pełni zrozumieć wpływ suchego oka na pomiary keratometryczne i opracować optymalne strategie postępowania przed operacją zaćmy.

Piśmiennictwo

1. Nilsen C, Gundersen M, Graae Jensen P, Gundersen KG, Potvin R, Utheim ØA, Gjerdrum B. The Significance of Dry Eye Signs on Preoperative Keratometry Measurements in Patients Scheduled for Cataract Surgery. Clin Ophthalmol. 2024 Jan 16;18:151-161.